Urbanistka: uchwalenie planów ogólnych w ustawowym terminie awykonalne 

Z informacji resortu rozwoju wynika, że już 62 gminy rozpoczęły procedurę opracowywania planu ogólnego. Zgodnie z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, na opracowanie i uchwalenie tych dokumentów gminy mają czas do końca 2025 r.  
 
Zdaniem dr Strzyż w tym terminie „fizycznie się nie da się zrealizować tego zadania”. 
 
„Jeżeli tego typu dokument robi się na szybko to niestety trzeba się liczyć, że mogą pojawić się błędy i trzeba będzie całą procedurę powtarzać” – ostrzegła urbanistka.  
 
Wśród największych ryzyk wymieniła wymogi proceduralne, w tym związane z konsultacjami społecznymi, które są czasochłonne. „Idea konsultowania planów ogólnych opiera się w dużej mierze na spotkaniach ze społecznościami lokalnymi. (…) Tutaj trzeba wykazać się nie tylko cierpliwością, ale też umiejętnością przekonania drugiej strony do przyjęcia pewnych rozwiązań. Te konsultacje w mojej ocenie nie tylko powinny spełniać funkcje uzyskania konsensusu, ale w pewnym sensie także funkcje edukacyjne” – zaznaczyła dr Strzyż. 
 

Według niej problemem może być też brak specjalistów. „Uważam, że nasze możliwości jeśli chodzi o projekty tego typu nie są zabezpieczone w pełni, nie tylko jeśli chodzi o możliwości w zakresie techniki wykonania tych dokumentów, ale głównie pod względem ilości projektantów i firm projektowych, które mogą tego typu opracowania realizować. Każde tego typu opracowanie wymaga czasu, a potencjał projektancki w tym zakresie ma swoje ograniczenia” – wskazała prezes. 
 
Dodatkowe kłopoty mogą mieć jej zdaniem także gminy, które mają nieaktualne strategie rozwoju. 
 
„Ideą planu ogólnego jest to, żeby był on powiązany ze strategią rozwoju gminy. Samorządy, które mają te dokumenty aktualne mogą je wykorzystać w opracowywaniu planów ogólnych. Ale są takie gminy, które mają te strategie niezaktualizowane i tu jest problem. Bo żeby zrobić taką strategię to potrzeba tyle czasu co na przygotowanie planu ogólnego, jeśli nie więcej” – zauważyła urbanistka. 

Znowelizowana w 2023 r. ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wprowadziła nowe dokumenty i narzędzia planistyczne: plan ogólny, sporządzany obligatoryjnie dla całej gminy oraz zintegrowany plan inwestycyjny, będący szczególnym rodzajem planu miejscowego. Oprócz tego ustawa wprowadziła Rejestr Urbanistyczny. 

Zgodnie z nowymi przepisami każda gmina będzie musiała przygotować i uchwalić plan ogólny w terminie do 1 stycznia 2026 r. Plan zastąpi dotychczasowe studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. 

Na wdrożenie reformy planowania przestrzennego przewidziano ok. 200 mln euro. Środki mają pochodzić z KPO. Z tej kwoty blisko 457 mln zł zarezerwowano na przygotowanie planów ogólnych. Według resortu rozwoju kwota ta pozwoli na przygotowanie planów w 90 proc. gmin.

mp/