Gminy wiejskie i resort klimatu dyskutowali o odpadach i zielonej transformacji  

W środę, 20 marca odbyło się spotkanie kierownictwa Ministerstwa Klimatu i Środowiska z przedstawicielami Związku Gmin Wiejskich RP. Rozmowy dotyczyły m.in. wsparcia rozwoju obszarów wiejskich w zakresie transformacji energetycznej, gospodarki odpadami komunalnymi oraz włączenia zielonej infrastruktury do strategii rozwojowych. 

Bardzo ważną część spotkania stanowiło omówienie problemów związanych z gospodarką odpadami na obszarach wiejskich. Przedstawiciele ZGWRP zwrócili uwagę przede wszystkim na potrzebę zmiany ustawy o systemie kaucyjnym. W ich ocenie zmiany te powinny uwzględniać uwarunkowania gmin z obszarami o charakterze wiejskim, a także potrzebę, jak najpilniejszego wdrożenia ustawy o rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP), po to, aby system kaucyjny wspierał ROP, a nie odwrotnie. 

„Sam system kaucyjny bez ROP-u nie ma sensu” – wskazywali samorządowcy. 

Ponadto poruszono temat potrzeby zmiany przepisów w zakresie wpisu do rejestru działalności regulowanej. Przedstawiciele ZGWRP zwracali uwagę na konieczność modyfikacji wymogów technicznych, jakie musi spełnić podmiot ubiegający się o wpisanie do rejestru.

Samorządowcy z ZGWRP, dużo uwagi poświęcili temu, żeby gminy odpowiadały nie za poziomy recyklingu, na co nie mają najmniejszego wpływu, ale za poziomy selektywnej zbiórki, która to segregacja prowadzi do wyższych efektów recyklingu, ale nie wprost bo gminy nie mają wpływu na procesy zachodzące w instalacjach do recyklingu odpadów.

Ważnym problemem, z punktu widzenia interesów gmin wiejskich było uszczelnienie systemu odpadowego. Chodziło o stworzenie warunków prawnych, pozwalających na skuteczniejsze pozyskiwanie opłat za gospodarowanie odpadami, od tych którzy śmiecą, ale nie ponoszą z tego tytułu kosztów.

Wskazano również na potrzebę pilnego napisania nowej ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

W odpowiedzi kierownictwo MKiŚ zwróciło uwagę na potrzebę pilnego podjęcia prac nad racjonalizacją gospodarki odpadami komunalnymi i stworzenia podstawy do systemowych rozwiązań na szczeblu krajowym, regionalnym i gminnym. 

„Jeśli chodzi o kwestię odpadów, to mamy pełną świadomość problemu. Musimy pomyśleć nad mechanizmami prawnymi. Pracujemy również nad systemem kaucyjnym. Poprawiamy to prawo, chcemy żeby było lepsze i bezpieczniejsze dla samorządów i obywateli, a jednocześnie skuteczniejsze” – mówiła minister klimatu Hennig-Kloska.

Samorządowcy zwrócili też uwagę na potrzebę wprowadzenia ograniczeń w zakresie maksymalnych cen energii elektrycznej i nośników energii dla JST.

Przedstawiciele ZGWRP rozmawiali również o przywróceniu gminnych funduszy ochrony środowiska, dzięki którym samorządy mogłyby wspierać programy i przedsięwzięcia krajowe i regionalne, a także kreować własne programy wsparcia ochrony środowiska, gospodarki wodnej, transformacji energetycznej i ochrony powietrza, a także o zagrożeniach jakie niesie nowelizacja ustawy Prawo geologiczne i górnicze. 

Aktualnie przepisy nakładają obowiązek ujawniania udokumentowanych złóż kopalin w celu ich ochrony w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Przedstawiciele gmin wiejskich wskazywali jednak, że przepisy nie definiują na czym ma polegać realizacja wspomnianego celu, jakim jest ochrona złoża. 

mp/