Badanie PISA 2022: umiejętności polskich uczniów powyżej średniej OECD i UE, ale niższe niż w poprzednim badaniu

We wtorek ujawniono wyniki wszystkich krajów, które uczestniczyły w tym badaniu.

Co pokazuje PISA

Badanie PISA (Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów) pokazuje poziom i zróżnicowanie umiejętności piętnastolatków, które rozwijane są w trakcie edukacji szkolnej i poza szkołą. W każdej edycji PISA nacisk położony jest na jedną z trzech dziedzin: umiejętności matematyczne, rozumienie czytanego tekstu lub rozumowanie w naukach przyrodniczych. W badaniu PISA 2022 dziedziną główną były umiejętności matematyczne.

Polscy uczniowie w czołówce

W najnowszej edycji badania PISA średni wynik polskich uczniów w zakresie umiejętności matematycznych wyniósł 489 punktów. Wśród krajów Unii Europejskiej jedynie uczniowie estońscy osiągnęli lepszy wynik. Wynik polskich uczniów jest zbliżony do wyników 11 innych krajów – Holandii, Irlandii, Belgii, Danii, Wielkiej Brytanii, Austrii, Australii, Czech, Słowenii, Finlandii i Łotwy (różnice między tymi krajami są nieistotne statystycznie).

Najlepsze wyniki w zakresie matematyki osiągnęli uczniowie z Azji: Singapuru, Makao, Tajwanu i Hongkongu. Najwyższe miejsca wśród krajów OECD zajmują Japonia, Korea Południowa i Estonia. Średnia krajów OECD to 472 punkty. Najlepszy średni wynik uczniów z Singapuru to 575 punktów.

Średni wynik polskich uczniów w dziedzinie rozumienia czytanego tekstu wyniósł 489 punktów. W Unii Europejskiej lepsze wyniki od polskich uczniów uzyskali uczniowie z Irlandii i Estonii. Wynik Polski jest zbliżony do wyników 7 innych krajów: Wielkiej Brytanii, Finlandii, Danii, Czech, Słowacji, Szwajcarii i Włoch i jest jednym z najwyższych wśród krajów Unii Europejskiej (różnice między tymi krajami były nieistotne statystycznie).

Najwyższe wyniki w badaniu PISA 2022 osiągnęli uczniowie z Singapuru, Irlandii, Japonii, Korei Południowej, Tajwanu, Estonii, Makao, Kanady, Stanów Zjednoczonych, Nowej Zelandii, Hongkongu i Australii. Średnia krajów OECD to 476 punktów. Najlepszy wynik na świecie uzyskali uczniowie z Singapuru - to 543 punkty.

W zakresie rozumowania w naukach przyrodniczych polscy uczniowie uzyskali średni wynik 499 punktów. Wynik Polski jest zbliżony do wyników piętnastolatków z Nowej Zelandii, Irlandii, Szwajcarii, Słowenii, Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych, Czech, Łotwy, Danii, Szwecji i Niemiec. Wśród krajów Unii Europejskiej lepsze wyniki od polskich uczniów uzyskali jedynie uczniowie z Estonii i Finlandii.

Pod względem kompetencji przyrodniczych na świecie przodują piętnastolatkowie z Singapuru, Japonii, Tajwanu, Korei Południowej oraz dwóch regionów Chin (Makao i Hongkongu). Średnia krajów OECD to 485 punktów. Najlepszy wynik na świecie uzyskali uczniowie z Singapuru – to 561 punktów.

Wiceszef MEiN: słabszy wynik polskich uczniów to efekt pandemii i nauki zdalnej

Według wiceministra edukacji Dariusza Piontkowskiego, słabszy wynik polskich uczniów to m.in. efekt pandemii COVID-19 i nauki zdalnej. Piontkowski zauważył też, że w PISA 2022 uczestniczyli uczniowie I klas szkół ponadpodstawowych, podczas gdy w poprzednich - uczniowie klas III gimnazjów.

"Okazało się, że bezpośredni kontakt z nauczycielami ma wyraźny wpływ na stopień mobilizacji uczniów, na poziom ich wiedzy i umiejętności" - zauważył wiceminister. "Wyniki polskich uczniów, podobnie jak wyniki uczniów w innych krajach, są zauważalnie niższe" - zaznaczył.

Jednocześnie podkreślił, że - "podobnie jak w poprzednich badaniach - polscy uczniowie plasują się zdecydowanie powyżej średniej OECD, co pokazuje, że polski system kształcenia jest dobrym systemem, którym możemy się spokojnie chwalić, który przygotowuje uczniów do tych umiejętności praktycznych". "Wbrew temu, co niektórzy krytycy mówią, że polska szkoła to jest szkoła testowania tylko i wyłącznie sprawdzania ciągłego uczniów, to uczy ona rozumowania. Badania PISA to m.in. potwierdzają" - wskazał wiceszef MEiN.

Posłanki KO: badanie PISA 2022 pokazuje, że wyniki w polskiej szkole spadły do tych sprzed 20 lat

Wyniki w polskiej szkole spadły do tych sprzed 20 lat. Wzrosły znacząco nierówności edukacyjne i osiągnięcia uczniów coraz bardziej zależą od szkoły, do której pójdą - komentują z kolei najnowsze wyniki PISY posłanki KO Katarzyna Lubnauer i Krystyna Szumilas.

"Po 8 latach rządów PiS, po reformie minister Anny Zalewskiej (w latach 2015-2019 minister edukacji narodowej - PAP) mamy efekt, że Polska z pierwszej spadła do drugiej ligi. Zniszczyliśmy cały dorobek dwudziestu lat, bo wróciliśmy dokładnie do poziomu z roku 2003" - powiedziała Lubnauer.

"Znacząco spadły wyniki polskich uczniów w zakresie umiejętności matematycznych i umiejętności czytania. Przybyło nam najsłabszych uczniów a ubyło najlepszych. Są fatalne wyniki w szkołach branżowych" - wymieniała Szumilas.

PISA w latach ubiegłych

Badanie PISA (Programme for International Student Assessment) organizuje międzynarodowe konsorcjum nadzorowane przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) oraz przedstawicieli krajów członkowskich. To największe badanie umiejętności uczniów na świecie, realizowane co trzy lata we wszystkich krajach członkowskich OECD, a także w kilkudziesięciu innych państwach. Polska uczestniczy w nim od samego początku, czyli od 2000 r.

W 2022 r. w badaniu uczestniczyło 81 krajów i regionów, a liczba przebadanych uczniów przekroczyła 690 tys. Polskę reprezentowało 6011 uczniów z 240 szkół urodzonych w 2006 r. Byli to uczniowie I klas szkół ponadpodstawowych (47 proc. to uczniowie liceów ogólnokształcących, 40 proc. - uczniowie techników, 12 proc. - uczniowie szkół branżowych I stopnia, 1 proc. - uczniowie szkół podstawowych).

Badanie powinno być przeprowadzone w 2021 r., ale z powodu pandemii COVID-19 przeprowadzenie go przesunięto o rok. 

dsr/ sdd/ js/