Alkohol, nikotyna, narkotyki, Internet, hazard... Badanie wśród śremian na temat uzależnień

Zakończył się Tydzień Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Uzależnień w Gminie Śrem pod hasłem "Tyle słońca w naszym mieście".

Pierwszym wydarzeniem w ramach cyklu by Piknik Profilaktyczny na terenie Muzeum Śremskiego w niedzielę 5 września. Przygotowano spektakl dla dzieci, występ Joanny Smajdor, stand-up Adama Snopka oraz koncert zespołu Chłopcy z Placu Broni. 

Od wtorku do piątku w sali Muzeum Śremskiego odbywały się specjalne wykłady i warsztaty edukacyjne, które prowadzili m.in. dr Jakub Trzebiatowski, Danuta Dziuba, Bożena Maciek Haściłło oraz prof. Mariusz Jędrzejko. Profilaktyczny Tydzień zakończył niedzielny koncert zespołu Raz, Dwa, Trzy "30 lat, jak jeden koncert..."

Uzależnienie to nabyty stan zaburzenia zdrowia psychicznego oraz fizycznego, który charakteryzuje się przymusem wykonywania określonej czynności lub zażywania psychoaktywnej substancji chemicznej. Uzależnienie jest ucieczką od problemów i może spotkać każdego, dlatego warto mieć na uwadze zagrożenia z nim związane i eliminować czynniki skłaniające do niego. 

A jak dużym problemem są uzależnienia w gminie Śrem?

Opublikowany został raport pn. "Diagnoza lokalnych zagrożeń społecznych Gmina Śrem" z 2021 r. Do jego opracowania przeprowadzone zostały w pierwszej połowie 2021 r. badania obejmujące podstawowe problemy społeczne związane z nadużywaniem alkoholu, nikotyny, dopalaczy i narkotyków, uzależnieniem od hazardu, przemocą w rodzinie oraz w środowisku szkolnym, cyberprzemocą, a także postawami społecznymi wobec tychże zjawisk.

Ankiety przeprowadzono wśród trzech grup reprezentujących lokalne środowiska:

• dorośli mieszkańcy
• sprzedawcy i właściciele punktów sprzedaży alkoholu
• dzieci i młodzież szkolna

Jedną z poruszanych kwestii był wiek inicjacji alkoholowej. Badani mieszkańcy najczęściej wskazywali na wiek pomiędzy 16 a 18 rokiem życia - 48%. Kolejne 39% zadeklarowało, że inicjacja alkoholowa miała u nich miejsce w wieku między 13 a 15 lat, 7% przyznało, że pierwszy raz piło alkohol gdy byli już pełnoletni, a 2% w wieku poniżej 12 lat. Pozostałe 4% badanych nigdy nie piło alkoholu.

Inicjację alkoholową ma za sobą 7% badanych uczniów klas 4-6 oraz 24% uczniów klas 7-8 szkoły podstawowej.

W pytaniach odnośnie nikotyny 57,3% respondentów zapaliło pierwszego papierosa w wieku pomiędzy 13 a 15 lat. Kolejne 27,3% deklaruje, że inicjacja nikotynowa miała miejsce, gdy mieli między 16 a 18 lat. Poza tym, 10% badanych nigdy nie paliło papierosów, a 3,3% pierwszego papierosa zapaliło gdy byli już pełnoletni, natomiast 2% w wieku między 9 a 12 lat. Badani mieszkańcy dość wcześnie spożywali alkohol pierwszy raz.

Inicjację nikotynową ma za sobą 2% uczniów klas 4-6 oraz 13% uczniów klas 7-8 szkoły podstawowej. okolicznością zapalenia pierwszego było spotkanie ze znajomymi (SP 4-6- 41%, SP 7-8 – 65,8%) oraz towarzystwo rodziny (SP 4-6- 41%, SP 7-8 – 4,4%).

W zakresie innych substancji odurzających 43% badanych stwierdziło, że nie ma w swoim otoczeniu osób przyjmujących substancje odurzające. Jednocześnie, łącznie 57% respondentów zna co najmniej jedną osobę zażywającą substancje psychoaktywne: narkotyki lub dopalacze.

Do zażywania substancji psychoaktywnych takich jak narkotyki czy dopalacze przyznało się 0,5% uczniów (5 osób) klas 4-6 oraz 1,2% (10 osób) uczniów klas 7-8 szkół podstawowych. Jeżeli chodzi o okoliczności inicjacji narkotykowej, to uczniowie wskazywali najczęściej na spotkanie ze znajomymi (SP 7-8- 27%), imprezę/dyskotekę (SP 4-6- 20%) oraz szkołę (SP 7-8- 18%).

Największą popularność wśród uczniów, którzy kiedykolwiek zażywali już substancje psychoaktywne ma amfetamina (SP 4-6- 40%, SP 7-8- 45%) oraz marihuana (SP 4-6- 20%, SP 7-8- 45%).

Wraz z innymi uzależnieniami często współwystępuje uzależnienie od hazardu. Pierwsze kroki w świecie hazardu, to zwykle korzystanie z gier internetowych, automatów czy zakładów bukmacherskich. Zapytano mieszkańców Gminy Śrem o ich doświadczenia z tego typu formami rozrywki. Wyniki wskazują, że pewien odsetek mieszkańców gminy korzysta z gier losowych. W subiektywnej ocenie większości przebadanych mieszkańców zjawisko uzależnienia od hazardu jest bardzo i dość rzadkie – łącznie 76%. Tym samym, 24% badanych ocenia uzależnienie od hazardu, jako bardzo i dość powszechny problem w ich środowisku lokalnym.

Odnośnie uzależnienia od Internetu łącznie 30% mieszkańców Gminy Śrem uważa, że tego typu uzależnienie jest dość i bardzo powszechne w ich środowisku lokalnym, a pozostałe 70% ocenia je, jako dość i bardzo rzadkie zjawisko.

Większość uczniów szkoły podstawowej spędza przed komputerem od dwóch do trzech dziennie (SP 4-6 – 39%; SP 7-8 – 38%). Poza tym, 29% młodszych uczniów oraz 22% starszych uczniów korzysta z komputera maksymalnie godzinę dziennie. Jednakże 10% uczniów klas 4-6 oraz 14% uczniów klas 7-8 deklaruje, że spędza przed komputerem od czterech do pięciu godzin, a 7% młodszych oraz 14% starszych uczniów nawet więcej niż 5 godzin dziennie.

Warto wiedzieć, gdzie można zgłosić się o pomoc odnośnie uzależnienia. Na terenie Gminy Śrem w zakresie rozwiązywania problemów społecznych działają takie instytucje pomocowe jak:

• Ośrodek Pomocy Społecznej w Śremie, ul. Stefana Grota Roweckiego 31, 63-100 Śrem
• Przychodnia Leczenia Uzależnień i Współuzależnienia w Śremie, ul. Mickiewicza 5, 63-100 Śrem
• Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna w Śremie, ul. Floriana Marciniaka 2, 63-100 Śrem
• Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, ul. Józefa Dutkiewicza 5, 63-100 Śrem
• Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Śremie, ul. Plac 20 Października 1, 63-100 Śrem
• całodobowy telefon interwencyjny